Layihələrin idarə olunması standartları bizə lazımdırmı?

Tarix: 28 Fevral 2022 16:44

Sonxeber.net PMO.az şirkətinin təsisçisi və direktoru Rəşad İbrahimovla müsahibəni təqdim edir

İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinin tabeliyində olan "Azərbaycan Standartlaşdırma İnstitutu" publik hüquqi şəxs "PMO.az" şirkəti tərəfindən təqdim edilən AZS ISO 21500:2022 "Layihə, proqram və portfelin idarə edilməsi. Kontekst və anlayışlar" və AZS ISO 21502:2022 "Layihə, proqram və portfelin idarəedilməsi.  Layihənin idarə edilməsinə dair təlimat" yeni dövlət standartları təsdiqləyərək Standartlaşdırma üzrə normativ sənədlərin Dövlət Fonduna daxil etdi.

Yeni standartlar dövlət və özəl təşkilatlar da daxil olmaqla, ölçüsündən və növündən asılı olmayaraq bütün təşkilatlara, eləcə də mürəkkəbliyindən və müddətindən asılı olmayaraq istənilən layihə, proqram və portfelə şamil edilir. Bu standartların ölkədə tətbiqi beynəlxalq idarəetmə prinsiplərinə əsaslanan effektiv idarəçiliyin təşkilində faydalı olacaqdır.
Normativ sənəd nəyə görə belə vacid olması barədə PMO.az şirkətinin Təsisçisi və direktoru, Beynəlxalq dərəcəli peşəkar layihə rəhbəri Rəşad İbrahimovla həmsöhbət olduq.

Layihələrin idarə edilməsinə dair yeni dövlət standartları qəbul edilib

 - Layihələrin idarə olunması sahəsində dövlət standartı qəbul edildi. Standartların əhəmiyyəti nədədir?

Bildiyiniz kimi layihələrin idarə olunması sahəsində bir neçə beynəlxalq standartlar var. Gəlin ilk öncə standartların yaranması tarixinə baxaq. Standartların yaranmasın tarixi ötən əsrə təsadüf edir. Minlərlə işlərin təkrarlandığı, onlardan bir çoxu uğurlu və unikal həllər verdiyi səbəbindən qərara gəlinirki toplanmış təcrübələri ümumiləşdirib, sistemləşdirib daha da faydalı edilsin. Beləliklə layihələrin idarə olunmasında təcrübə və biliyin birləşdirilməsi prosesi başlanıldı. İlk dəfə Layihələrin İdarə olunması beyəlxalq assosiasiyası İPMA yaranır. Yeri gəlmişkən Azərbaycanda da bu assosiasiya AzPMA Azərbaycan Procek Menecement Asosiasiyası kimi hələm 90-cı illərdən vardır. Daha sonra Layihə İdarə etmə institutu (PMİ) və digərləri yaranır. Standartlaşma sahəsində olduqca böyük tövhə vermiş Beynəlxalq Standartlaşma Təşkilatıdır, the International Organization for Standardization, qısa hamımız bildiyi İSO . Məhs onun nəznində fəaliyyət göstərən Texniki Komitələr minlərlə sahələrə aid standartlar hazırlamışdır və bu gündə bir çox ölkələr faydalanır. Beynəlxalq Standartlaşma Təşkilatının nəznində olan 258 saylı Texniki Komitə Layihələrin, Proqramların və Portfelin idarə olunmasına sahəsində olan standartları işləyir və təqdim edir. Sualınıza gəldikdə isə deyə bilərəm ki, İstər layihə idarə edilməsi olsun, istərsə də müxtəlif seqmentlərə uyğun idarəçilik prinsipləri ən yüksək səviyyədə təcrübə əsasında formalaşır. Təcrübə zamanı kitablarda, məqalələrdə yazılmayan çox situasiyalarla qarşılaşa bilərik. Ancaq təcrübəli, ixtiasalı peşəkarlardan qazanılan bilik və bacarıqlar təcrübəni birə beş artıra bilir. Məhs bu təcrübələrdən irəli gələn standartların olması layihələrin idarə olunmasında böyük fayda verə bilər.

- Dövlət Fonduna daxil edilən 2 standart AZS ISO 21500 və AZS ISO 21502 nə ilə beynəlxalq standartdan fərqlənir?
 
Standartlar qəbul edildikdən sonra mənə çoxlu zənglər gəldi və sual hər kəsdə oxşar idi. "Beynəlxalq standartlar olan yerdə bizim standarta nə gərək var idi?" Bilirsiniz ki, dövlət əhəmiyyətli sənədlər daha detallı incələnir və qəbul edilməmişdən öncə bir çox instansiyalardan keçir. PMO.az şirkəti olaraq standartların ekspertizasını apararkən Azərbaycan Standartlaşdırma İnstitutu ilə sıx əlaqədə olduq və Texniki Komitə tərəfindən qaldırılmış bütün sualları cavablandırmağa çalışdıq. Qəbul edilmiş standartların adından bəlli olduğu kimi, Beynəlxalq Standartlaşma Təşkilatının müvafiq standartları bazasında hazırlanmışdır. Bu o deməkdir ki, Azərbaycan peşəkarları dövlət tərəfindən qəbul edilmiş beynəlxalq standartların təcrübəsindən faydalanacaqlar. Layihələrin idarə edilməsində pərakəndə yanaşma aradan qaldırılacaqdır və vahid yanaşma tədbiq olunacaq. Layihələrin müddəti məhdud olduğundan bu olduqca vacibdir.

- Bəs standartlara dair bilikləri necə əldə edək? Yəgin ki, bir təlim proqramları da mövcuddur... - Təbii ki, həm PMO.az olaraq həm də İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinin tabeliyində olan "Azərbaycan Standartlaşdırma İnstitutu" publik hüquqi şəxs ilə birgə əməkdaşlıq çərçivəsində geniş təlim proqramına start veririk. Bununlada standartlara aid bilikləri tam əlçatan edəcəyik. Yaxın zamanlarda isə Youtube-da olan Layihə düşüncə kanalımızda qısa roliklərlə hər bənd üzrə açıqlamalarımız olacaqdır. Kanalımıza abunə olmağa dəvət edirəm.