Birincili biliar siroz

Tarix: 21 Yanvar 2021 09:00

Bu xəstəlik qara ciyərin bütün sirrozlarının 6-12%-ni təşkil edir.Xəstəliyə əsasən menopauza dövründə ola qadınlarda rast gəlinir.
Xəstəliyin əsasında qeyri-müəyyən etiologiyalı irili destruiktiv xolangit durur.Birincili biliar siroz zamanı başlıca olaraq öd axacaqları zədələnir.Xəstəliyin patogenezində əsas rolu immun pozğunluqlar tutur.
Xəstəliyin ilkin əlaməti dəri qaşınması və dəridə sarılığın olmasıdır.Bir müddət keçdikdən sonra xəstələrdə aşağıdakı əlamətlər özünü göstərməyə başlayır:
- ümumi zəiflik
- arıqlama
- sümüklərdə ağrı
Xəstəliyin təxminən 1/3 hissəsi kalkulyaoz xolisistitlə birgə olur.Obyektiv müayinədə dəri örtüklərinin sarılığı,qaşıntı izləri,göz qapaqlarının dərisində ksantelazmalar müşahidə olunur.Xəstənin qara ciyəri böyüyür,bərkiyir.
Birincili biliar sirozun diaqnostikası laborator və instrumental müayinə metodlarına əsaslanır.
Diaqnoz qoymaq üçün qanın biokimyəvi müayinələri aparılır.Müayinə nəticəsində hiperblirubinemiya (blirubinin artması) və qlütamiltransferazanın aktivliyinin həddindən artıq yüksəlməsi aşkar edilir.Xəstənin qan zərdabında antimitoxondral tapılır.
Diaqnoz qoymaq üçün instrumental metodlardan da istifadə edilir. Bu zaman onikibarmaq bağırsağın endoskopik müayinəsi,USM-dən istifadə olunur.
Bu müayinələr qaraciyəraltı sarılıq və biliar sirozu istisna etməyə imkan verir.Elə bu məqsədlə də endoskopik retroqrad pankreoxolangioqrafiya və trans qara ciyər xolangioqrafiyasından istifadə olunur.
 
Birincili biliar siroz
Bu xəstəlik qara ciyərin bütün sirrozlarının 6-12%-ni təşkil edir.Xəstəliyə əsasən menopauza dövründə ola qadınlarda rast gəlinir.
Xəstəliyin əsasında qeyri-müəyyən etiologiyalı irili destruiktiv xolangit durur.Birincili biliar siroz zamanı başlıca olaraq öd axacaqları zədələnir.Xəstəliyin patogenezində əsas rolu immun pozğunluqlar tutur.
Xəstəliyin ilkin əlaməti dəri qaşınması və dəridə sarılığın olmasıdır.Bir müddət keçdikdən sonra xəstələrdə aşağıdakı əlamətlər özünü göstərməyə başlayır:
- ümumi zəiflik
- arıqlama
- sümüklərdə ağrı
Xəstəliyin təxminən 1/3 hissəsi kalkulyaoz xolisistitlə birgə olur.Obyektiv müayinədə dəri örtüklərinin sarılığı,qaşıntı izləri,göz qapaqlarının dərisində ksantelazmalar müşahidə olunur.Xəstənin qara ciyəri böyüyür,bərkiyir.
Birincili biliar sirozun diaqnostikası laborator və instrumental müayinə metodlarına əsaslanır.
Diaqnoz qoymaq üçün qanın biokimyəvi müayinələri aparılır.Müayinə nəticəsində hiperblirubinemiya (blirubinin artması) və qlütamiltransferazanın aktivliyinin həddindən artıq yüksəlməsi aşkar edilir.Xəstənin qan zərdabında antimitoxondral tapılır.
Diaqnoz qoymaq üçün instrumental metodlardan da istifadə edilir. Bu zaman onikibarmaq bağırsağın endoskopik müayinəsi,USM-dən istifadə olunur.
Bu müayinələr qaraciyəraltı sarılıq və biliar sirozu istisna etməyə imkan verir.Elə bu məqsədlə də endoskopik retroqrad pankreoxolangioqrafiya və trans qara ciyər xolangioqrafiyasından istifadə olunur.