UNESKO 28 il yatdı, indi ayıldı

Tarix: 25 Avqust 2021 10:06

Beynəlxalq hüquqda, münasibətlərdə tarixi ədalət deyə bir məsələ var. Əgər bu prinsip pozularsa, o zaman hər hansı bir ədalətdən, qanundan danışmağa dəyməz. 30 ilə yaxın beynəlxalq aləm tarixi bir ədalətsizliyə şahidlik etdi. Sivil dünya Ermənistanın Azərbaycan torpaqlarını işğal altında saxlamasına, yüz minlərlə insanın isə öz ev-eşiyindən məhrum etməsinə, dünya birliyinin də buna biganəliyinə şahidlik etdi. Və bu illər ərzində Azərbaycan səbrlə dünya birliyinin bu tarixi ədalətslizyin aradan qaldıracağı ümidi ilə dözdü. 30 ilə yaxın Azərbaycan rəhbərliyi ən müxtəlif beynəlxalq tədbirlərdə ölkəmizin üzləşdiyi işğalla bağlı çağırışlar etsə də, səsinə səs verən olmadı və təəssüf ki, bu illər ərzində yalnız boş vədlərdən başqa bir şey görmədi. Nəhayət, işğala son qoymaq üçün hərbi gücdən istifadə etməyə çalışanda, beynəlxalq birlik, münaqişəni həll etməyə məsul olan qurumlar səslərini çıxarmağa başladılar.

Prezident İlham Əliyev BMT-nin yeni rezident əlaqələndiricisi ilə görüşündə də bu məsələyə xüsusi yer ayırıb. Dövlət başçısı qeyd edib ki, hazırda bizim əsas narahatlığımız dağıdılmış, tamamilə viran qoyulmuş ərazilərin bərpasıdır: "Əlbəttə ki, biz Birləşmiş Millətlər Təşkilatı ilə bu məsələlərdə, humanitar vəziyyətlə bağlı məsələlərdə, işğaldan azad olunmuş ərazilərin bərpasına dair planlarımızla bağlı gələcək əməkdaşlığa ümid edirik. Sözsüz ki, bizim BMT institutları ilə daha çox qarşılıqlı əlaqəyə ehtiyacımız var. Bildiyiniz kimi, UNESCO ilə də təmasdayıq. Biz UNESCO-nu, demək olar ki, 30 ilə yaxındır gözləyirik. Bilmirəm bunu bilirsiniz ya yox biz, bir neçə il bundan öncə hələ işğal dövründə, UNESCO-nu buraya səfər etməyə və bizim ərazilərdə nələrin törədildiyini görməyə dəvət etmişdik. Çünki ATƏT-in Minsk qrupu işğal olunmuş ərazilərə artıq iki faktaraşdırıcı missiya göndərmişdi. Biz onlardan yenidən bir missiya göndərməyi xahiş etdik, lakin onlar göndərmədilər. Biz UNESCO-dan tarixi abidələrimizə erməni təcavüzkarları tərəfindən dəymiş ziyanı gəlib görməyi xahiş edirdik, lakin onlar imtina etdilər. UNESCO rəsmiləri dedilər ki, UNESCO siyasi məsələlərə qarışmır. Lakin müharibə bitdikdən sonra UNESCO tərəfindən onların gəlmək istədiyinə dair siqnallar aldıq. Əlbəttə, biz öz təəccübümüzü bildirdik. Çünki demək olar, 30 il idi ki, biz onları çağıranda gəlmirdilər. Müharibədən sonra isə gəlməyə qərar verdilər. Buna görə biz buna razılaşdıq və mənim də bildiyim qədər son məlumat belə idi ki, missiya artıq yaradılıb, amma indi Ermənistan yenə etiraz edir. Buna görə yenə də missiya gecikir".

Beləliklə, göründüyü kimi, Azərbaycan xalqının faciəsinə münasibətdə beynəlxalq təşkilatlar hələ də ədalətsizlik nümayiş etdirir. İşğalı stimullaşdıran məsuliyyətsiz davranış nümayiş etdirlər. İşğal dövründə Azərbaycan həmin ərazilərdə tarixi abidələrimizə dəymiş ziyanla tanış olmaq üçün UNESCO-nu bölgəyə dəvət etsə də, bu qurum bundan imtina etdi. Bütün bunlar, hətta bəşəriyyətə məxsus mədəni irsin qorunmasına görə məsuliyyət daşıyan bir təşkilatın belə siyasi maraqlardan doğan ikili standartlara yenildiyini nümayiş etdirir və olduqca utancverici bir davranışdır.

Kamran Seyidov