Aktual mövzular: Dollar alış-satışı, Neftin qiyməti, COP29, Hava proqnozu
Tarix: 25 Dekabr 2021 20:27
Xolesterin dediyimiz anlayış əslində qanımızda dövr edən və bütün hüceyrələrimizdə, xüsusən də qaraciyərdə əmələ gələn bir yağ molekuludur.
Xolesterolun özü qanda müəyyən həddə qədər olsa zərərli deyil, ancaq damarlarda və orqanlarda çökərək yığıldıqda və əlavə xəstəliklərlə müşayiət olunduqda piy təbəqələri əmələ gəlir və xolesterin zərərli olur.
Hər hansı bir dərman kimi, xolesterol dərmanlarının da bəzi yan təsirləri var. Ancaq bu qorxulacaq qədər tez-tez baş vermir. Məsələn, ürək-damar xəstələri tərəfindən xolesterin dərmanının istifadəsi ilə fayda az ehtimal olunan yan təsirlərdən daha çox, zərərdən daha üstündür.
Ürək-damar xəstəliyi olmayan şəxslərdə xəstə həkim tərəfindən qiymətləndirilməli və istifadə üçün lazım olub-olmadığına qərar verilməlidir. Bundan əlavə, xolesterin dərmanlarının xolesterinin dəyərini azaltma təsirindən başqa digər faydalı təsiri də damar divarlarında sağaldıcı və bərpaedici təsirlərə malik olmasıdır. Bu, xüsusilə infarkt keçirmiş xəstələr üçün çox əhəmiyyətlidir.
Ən çox görülən yan təsirlər əzələ və qaraciyər problemləridir. Əzələ ağrısı nisbətən ümumi şikayətdir və çox vaxt dərmanın dayandırılmasını tələb etmir. Qaraciyər fermentləri isə müəyyən bir yüksəlmə səviyyəsinə qədər izlənilə bilər, ağır yüksəlmələrdə isə dərman dayandırılır.
Son illərdə virtual angioqrafiya dediyimiz prosedurla ürək damarlarındakı lövhələr tez, asan və yüksək diaqnostik müvəffəqiyyətlə aşkarlana bilir. Damarda lövhə varsa, xolesterol dərmanı mütləqdir. Ürək damarında lövhə olmayanda biz də xəstələri dərmansız izləyirik. Bəslənmənin tənzimlənməsi və idman hər iki halda əvəzolunmazdır.
İdeal xolesterol dəyəri insana görə dəyişir. Ürək-damar xəstələrinin xolesterol dərmanlarından istifadə etmələri və xolesterolun dəyərini azaltmaları mütləqdir.
Kardiologiya mütəxəssisi Ebru Özenç