İsa Həbibbəyli: Artıq bəzi sözlər yeni qaydalar əsasında yazılmalıdır

Tarix: 23 Aprel 2019 07:48

Bakı. İlhamə İsabalayeva – Trend:

Nazirlər Kabinetinin "Azərbaycan dilinin Orfoqrafiya Normaları"nın təsdiq edilməsi haqıqnda qəbul etdiyi qərar qüvvədədir. Artıq yeni orfoqrafiya lüğətinin çap edilməsi gözlənilmədən bəzi sözlər Nazirlər Kabinetinin təsdiqlədiyi yeni qaydalar əsasında yazılmalıdır.

Bunu Trend-ə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) vitse-prezidenti, Milli Məclisin Elm və təhsil komitəsinin sədri, akademik İsa Həbibbəyli deyib.

İ.Həbibbəyli yeni təsdiqlənmiş orfoqrafiya qaydaları ilə bağlı bəzi mübahisəli məsələlərin yenə də qalması fikri ilə razılaşmayıb. O bildirib ki, Nazirlər Kabineti Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Orfoqrafiya Komissiyası tərəfindən hazırlanmış Azərbaycan dilinin orfoqrafiya qaydaları ilə bağlı alimlərin təqdim etdiyi yekun variantı qəbul edib:

“Bu Normalar müvafiq dövlət qurumlarının, o cümlədən Dövlət Dil Komissiyasının rəyi alındıqdan sonra təsdiq edilib. Qaydalarla bağlı mübahisəli məsələlər hələ onların müzakirələri zamanı mövcud idi. Lakin mübahisəli məsələlərin hamısı sosial şəbəkələrdə və Orfoqrafiya Komissiyasının iclasında yenidən müzakirə edilib. Mən artıq yeni orfoqrafiya qaydaları ilə bağlı mübahisəli məsələ görmürəm”.

Akademik vurğulayıb ki, hazırda əsas vəzifə orfoqrafiya qaydaları əsasında yeni orfoqrafiya lüğətini hazırlamaqdır. Dilçilik İnstitutunun bu istiqamətdə iş apardığını deyən İ.Həbibbəyli qurum tərəfindən indiyədək mübahisə doğurmayan sözlərin lüğətinin hazırlandığını söyləyib: “Bu qaydalar əsasında yazılışı dəyişən sözlər də lüğətə daxil olacaq. Yeni lüğətin bu il ərzində çap edilməsi nəzərdə tutulur”.

Qeyd edək ki, AMEA Orfoqrafiya Komissiyası və Dilçilik İnstitutu tərəfindən 69 maddədən ibarət "Azərbaycan dilinin orfoqrafiya qaydaları" layihəsi hazırlanmışdı. Aparılan müzakirələrdən sonra Orfoqrafiya Komissiyasının iclasında sözlərin yazılışı ilə bağlı təklif edilən bəzi məsələlər qəbul edilməyib. Bunlar ərəb mənşəli -iyyat, -iyyət və -iyyə şəkilçilərində qoşa "y" samitindən birinin düşməsi, Avropa dillərindən alınma sözlərdə söz ortasında qoşa "m" hərflərindən birinin düşməsi ilə bağlı olub.

"Rəbb" və "Tanrı" sözlərinin böyük hərflə yazılması yeni orfoqrafiya qaydaları layihəsində öz əksini tapsa da, bu məsələ də sonradan müzakirədən çıxarılmışdı.

Xatırladaq ki, orfoqrafiya lüğəti Azərbaycan dilinin sözlərinin yazılışında əsas mənbə hesab edilir. Azərbaycan dilinin sonuncu orfoqrafiya lüğəti 2013-cü ildə nəşr edilib.

Trend-in ən mühüm və maraqlı xəbərlərini "Telegram"da izləyin