Göz bəbəyinin SİRLƏRİ: niyə tam qara ola bilməz?

Tarix: 24 Dekabr 2023 22:21

Amerika Pediatriya Akademiyasına görə, uşağınız 3-6 aylıq olduqda göz rəngində dəyişikliklər baş verə bilər. Ancaq rəng dəyişikliyi baş versə də, tamamilə qara olması mümkün deyil. İşıq, geyindiyimiz paltarın əks olunması və ya rəngli təmas nöqtələrinin istifadəsi səbəbindən gözlərimiz qara görünə bilər. Amma saf qara gözlü insanlar yoxdur, onlara ancaq bədii əsərlərdə rast gəlinir. 

Yaxşı, insanların gözü niyə tam qara rəngdə ola bilməz?

Milli.Az lent.az-a istinadən xəbər verir ki, "Journal of Human Genetics"də dərc olunan məqaləyə görə, göz rəngindən məsul olan təxminən 16 fərqli gen var.

Bunların arasında HERC2 və OCA2 adlı genlər insanların göz rənginin müəyyən edilməsində mühüm rol oynayır. Bu genlər irislərdə olan melanin miqdarı ilə göz rəngini tənzimləyir. Qara rəng gözlərdə melaninin əmələ gətirdiyi rənglər arasında deyil.

Qara köynək ona dəyən bütün işığı qəbul etdiyi üçün həmin işığı istiliyə çevirir. Bu istiliyin bir hissəsini birbaşa dərinizə yaydığından, daha da qızmağınıza səbəb olur. Beləliklə, qara olan obyektlər həqiqətən qara görünmək üçün daha çox işığı udurlar.

Buna görə də, əgər gözləriniz qaradırsa, deməli, gözlərinizin həddindən artıq istiləşməsinin və qurumasının qarşısını almaq üçün çoxlu göz yaşı lazımdır. Çünki udulan artıq işıq və enerji istilik enerjisinə çevriləcək. Bu, davamlı olaraq ağlamanıza səbəb olacaq.

Tünd rənglər açıq rənglərdən daha çox UV (ultrabənövşəyi) şüaları udur, çünki onların tərkibində işığı uda bilən daha çox piqment var. Gözlərimiz qara olsaydı, gün ərzində çölə çıxmağı çətinləşdirərdi. Bundan əlavə, oftalmoloqların fikrincə, ultrabənövşəyi şüalara uzun müddət məruz qalma göz sağlamlığına zərər verə bilər.

Məsələn, göz qapaqlarınızın ətrafında katarakt və ya dəri xərçəngi kimi problemlərə yol aça bilər. "Rumıniya Oftalmologiya Jurnalında" dərc edilən araşdırmada deyilir ki, melanin udduğu ultrabənövşəyi şüaların 99,9%-dən çoxunu yox edə bilir və gözləri günəşə məruz qalma nəticəsində yaranan zərərdən qoruyur.

Milli.Az