Selektiv mutizm

Tarix: 1 Sentyabr 2020 20:15

Ümumi məlumat:
Mutizm termini anlamı latınca "mutus" -lal sözündən götürülüb və ağır psixoloji-sosial xəstəlikdir. Selektiv mutizm zamanı xəstə bəzi sosial toplumlarda, məsələn, məktəbdə və ya qonaqlıqda danışmaqdan imtina edir, daha düzgün ifadə etsək, danışa bilmir.
Səbəbləri:
Selektiv mutizmin səbəbini hər zaman aydınlaşdırmaq olmur, lakin narahatlıq və həyəcan halı çox vaxt ailə üzvlərindən irsən keçir. Uşaqlara qarşı sərt davranış və psixoloji travmaların mutizmin yaranmasında birbaşa rolu sübut olunmayıb, lakin bəzi uşaqlarda xəstəlik məhz həmin səbəblərdən meydana çıxır.
Diaqnoz:
Diaqnoz qoyarkən aşağıdakı kriterilərə fikir vermək lazımdır:
-uşaq konkret situasiyalarda, məsələn, dərsdə və ya cəmiyyət içində danışmırsa və özünü rahat hiss etdiyi şəraitdə-evdə, boş sinifdə sərbəst danışırsa;
-danışa bilməməsi cəmiyyət içində özünü aparmamasına mənfi təsir edirsə;
-danışa bilməməsi 2 aydan artıq davam edirsə;
-nitqin pozulması başqa hərəki, psixi və koqnitiv patologiya ilə izah olunmursa, selektiv mutizm diaqnozu qoyulur.
Müalicə:
Müalicənin gedişində bir neçə nüans diqqətdə saxlanmalıdır.
-Uşağın vəziyyətinə görə qayğılı və həyəcanlı olduğu ona hiss etdirməmək;
-Özünü hazır hiss edəndə danışacağına inandırmaq
-Hər xırda sevincdən zövq almağı ona öyrətmək;
-Onun bütün səylərinə görə tərifləmək və qrup oyunlarına qoşulmağa təhrik etmək;
-Əvvəlcə danışıb sonra susanda təəccublənməmək.
Müalicəni sürətləndirmək və həyəcanı aradan qaldırmaq üçün antidepressant təsirli dərman bitkilərdən istifadə olunur. Bir neçə ay dazıotu dəmləməsindən istifadə etmək yaxşı nəticə verir.