Anemiya nədir?

Tarix: 27 Mart 2021 08:51

Anemiya qanın vahid həcmində hemoqlabinin miqdarının azalmasıdır ki ,bu da öz növbəsində orqanizdə olan qanın azalmasına gətirib çıxarır.Əsər hallarda anemiyalarda qanın vahid həcmindəki eritrositlərinin də miqdarı azalmış olur(dəmir defisit anemiya. talasmmiya istisnadır)
Anemiyanın baş verməsində bir çox səbəblər rol oynayır:
1)) Dəmir defisiti
2) Kəskin posthemmorragik
3) Profirin sintezi və utilizasiyanınpozulması ilə əlaqədar
4) RNTvəDNT-ninsintezinin pozulması ilə əlaqədar
5) Hemolitik
6) Sümük iliyində hüceyrələrin proliferasiyasının pozulması
Yuxarıda göstərilən səbəbdən baş verən anemiyaların hər birinin özünəməxsus etiologiyası vardır.Buna görə də anemiyalı xəstələri müayinə edərkən diqqətli olmaq lazım gəlir.
Etiologiyası:
Qanaxmalar
.Buraya uşaqlıq yolunun qanaxmaları,mədə bağırsaq Bqanaxmaları,ağ ciyər xəstəlikləri zamanı baş verən qanaxmalar aiddir,
Orqanizmdə dəmir sərfinin artması
Buraya hamiləlik, uşaqəmizdirmə dövrü,cinsi yetişkənlik dövrü,xroniki infeksiyalar,qurd xəstəlikləri və sis xəstəlikləri aiddir.
Dəmirin sorulmasının pozulması
Buraya mədənin rezeksiyası,enterit aiddir.
Dəmirin daşınmasının pozulması.
Anadangəlmə dəmir defisiti
Patogenez:
Dəmir defisit anemiya hemoqlobinin sintezinin pozulması səbəbindən yaranır.Hemoqlabinin kifayət qədər sintez oluna bilməməsi toxumalarda hipoksiyaya səbəb olur və bu da öz növbəsində sirkulyator hipoksiya sindromunun inkişafına gətirib çıxarır.
Dəmir defisit anemiya həmçinin toxuma fermentlərinin pozulması
və toxuma metobolizminin pozulmasına səbəb olur.Bu zaman da tez yetişen epitel toxuması zədələnir.
Dəmir defisit anemiyalı xəstsləlir dərisinin rəngi avazımıç olur,dəridə quruluq artır,Saçların tökülməsi ,dırnaqların sınması də müşayət olunur.Bütün orqanlarda qanazlığı səbəbindən müxtəlif cür xoşagəlməz əlamətlər özünü biruzə verir.
Diaqnoz qoymaq üçün laborator analizlər verilir.daxili orqanlarda qanaxmanın olub olmaması yoxlanılır.
Müalicəsi:
Əgər xəstədə qanaxma varsa təcili olaraq tədbir görülməlidir.Daha sonra isə qanin artırılması istoqamətində təxitəsalınmaz tədbirlər görülməlidir.
Dəmir defisit təhlükəsi olan pasiyentlər:
-yarıçıq doğulmuşlar
-çoxdöllü hamiləlikdən doğulanlar
-cinsi yetkinlik dövründə olan və sürətlə böyüyən qızlar
-metrorragiyalar
Profilaktikası
Qida rasionunun tərkibində çoxlu miqdar dəmir olan qidalar qəbul etmək.
Buraya dəniz məhsulları,mal əti daxildir