Aktual mövzular: Dollar alış-satışı, Neftin qiyməti, COP29, Hava proqnozu
Tarix: 11 Dekabr 2021 19:18
Anemiya (qanazlığı) bütün dünyada çox yayılmış pozulma sayılır. Anemiyanın bir çox növü var.
Lakin dəmirdefisitli anemiyaya ən tez-tez təsadüf edilir. Bu səbəbdən qanazlığından danışanda əsasən dəmirdefisitli anemiyanı nəzərdə tuturlar.
Bu anemiya zamanı orqanizmdə dəmirin çatışmazlığı yaranır. Dəmir orqanizm üçün həyati vacib olan mineraldır. Dəmir hemoqlobinin tərkibinə daxildir. Hemoqlobin isə bütün orqan və sistemlərə oksigen daşıyır. Dəmirin çatışmazlığı qanda hemoqlobinin azalmasına səbəb olur ki, bu müxtəlif pozulmaların inkişafına təkan verir.
Qanazlığı qadınlarda kişilərlə müqayisədə daha tez-tez inkişaf edir. Bunun səbəbi menstruasiya, doğuş, əmizdirmədirmə zamanı dəmirin daim itirilməsidir. Bundan əlavə qadınlar tez-tez balanslaşdırılmamış pəhrizlər saxlayırlar ki, bu da anemiyanın inkişafına səbəb olur.
Bir çox hallarda insanlar özündə anemiyanın simptomlarını hiss edir, lakin buna fikir vermir, həkimə müraciət etmirlər. Ümumiyyətlə insanların əksəriyyəti anemiyanı ciddi xəstəlik kimi qəbul etmirlər. Hətta bu diaqnoz qoyulduqdan sonra müalicəyə ciddi yanaşmırlar.
Əslində isə qanazlığı çox ciddi pozulmadır. Anemiya zamanı immun sistemi əziyyət çəkir. Bu isə o deməkdir ki, insan müxtəlif infeksiyalara qarşı çox həssas olur, daha tez-tez və ağır xəstələnir, gec sağalır. İmmun sisteminin kəskin zəiflənməsi hətta xərçəngin inkişafına təkan vərə bilər.
Digər tərəfdən qanazlığı ürək-damar sisteminə çox mənfi təsir edir. Ürək əzələsi (miokarda) vaxtından tez zəifləyir, qocalır.
Qanazlığı mərkəzi sinir sistemi, xüsusilə də baş beyini üçün ziyanlıdır. Beyin digər orqanlarla müqayisədə daha çox oksigen tələb edir. Məhz bu səbəbdən oksigenin çatışmazlığı zamanı beyinin normal fəaliyyətində pozulmalar yaranır.
Beləliklə, qanazlığı çox ciddi pozulmadır ki, onu vaxtında aşkar etmək və müalicə etmək lazımdır.
Qanazlığının yüngül formalarında düzgün qidalanmanın köməyi ilə bu pozulmanı aradan qaldırmaq mümkündür. Daha ağır formalarda yalnız qidalanma kömək etməyəcək, xəstəyə xüsusi müalicə tələb olunur.
Qanazlığının simptomları arasında:
- iş qabiliyyətinin kəskin azalması
- zəiflik, yorğunluq, yuxululuq
- əsəbilik, əhval-ruhiyyənin tez-tez dəyişilməsi
- yaddaşın zəifləməsi
- başgicəllənməsi
- ürək döyünməsinin tezləşməsi
- dərinin quru olması, qabıqvermə
- dirnaqların solğun və kövrək olması
- saçların tökülməsi
- dodaqların kənarlarında çatların əmələ gəlməsi.
Qanazlığı zamanı insan qeyri-adi dadları və iyləri (benzinin, lakın iyi, təbaşirin, farşın dadı) xoşlamağa başlayır. Bu da çox xarakterik simptomdur.
Özünüzdə bu kimi simptomları müşahidə edirsinizsə, mütləq həkimə müraciət edin.