10 yaşından proqramlaşdırma ilə məşğul olan milyarder Şon Parker

Tarix: 26 Dekabr 2019 21:20

O, "Napster" musiqi mübadiləsi üçün ilk açıq saytı təqdim etdikdən sonra məşhurlaşdı. Layihə internetdə musiqi dünyasını dəyişdirdi. Parker "Facebook" sosial şəbəkəsinin işində də aktiv iştirak edib. Sosial şəbəkədən ayrıldıqdan sonra Parker "Spotify", "Plaxo", "Causes" kimi perspektivli startaplara sərmayə qoymağa başlayıb.

illi.Az techland.az-a istinadən bildirir ki, "Menlo Ventures" fondunun partnyoru Şervin Pişvar Parkeri belə təsvir edir: "O, çoxlarının illərlə fikir vermədiyi siqnalları tutur və trendləri görür".

Parker heç kəsə lazım olmayan nəyisə ixtira etməkdənsə, real problemlərə diqqət yetirməyə üstünlük verir. "Napster" internet vasitəsilə musiqi mübadiləsini mümkün etməklə CD disklərdən imtina etməyə imkan yaratdı. "Facebook" insanları internetin ənənəvi anonim dünyasında öz real şəxsiyyətlərindən istifadə etməyə məcbur etdi.

Proqramçı olmağa çalışırdı, ictimai işlərə məhkum edildi

Şon Parker 1979-cu ildə Virciniya ştatının Herndon şəhərində dünyaya gəlib. Şon 7 yaşında olarkən atası onu ilk dəfə proqramlaşdırma ilə tanış edir. Parker Virciniya ştatının Ferfaks dairəsində Okton məktəbində oxuyur, 1996-cı ildə Çantili məktəbinə keçir.

Yeniyetmə yaşlarında Parker maraqla haker texnologiyalarına yiyələnirdi və proqramçı olmağa hazırlaşırdı. Yeri gəlmişkən, bir dəfə, Parker məşq edərkən vaxtında sistemdən çıxmağa macal tapmamış və onun ID-ni evə FTB agentlərini gətirib çıxarmışdı. Kompüter götürülmüşdü, amma Şon yaşı az olduğuna görə həbsdən canını qurtara bilmişdi, onu ictimai işlərə məhkum etmişdilər.

İnformatika üzrə Virciniya ştatı olimpiadasında qalib olduqdan sonra Parker axtarış robotu üzərində işləməyə kömək edir və Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinə cəlb edilir. Parker orta məktəbin son sinfində müxtəlif layihələrdən 80 min dollar pul qazanır. Bu da Şonun kolleci atması və sahibkar kimi karyerasına davam etməsinə səbəb olur.

Milyonlarla insanı cəlb edən xidmətin yaradıcılarından biri

Şon Parker 1999-cu ildə Şon Fenninq, Con Fenninq və Cordan Ritter ilə birlikdə "Napster" fayl mübadiləsi şəbəkəsini yaradır. Yarandığı ilk ildə xidmət milyonlarla insanı cəlb edə bildi. Bu xidmət zamanında öz tərzinə görə unikal idi. Belə ki, şəbəkə istifadəçilərinə tamamilə azad şəkildə musiqi mübadiləsi imkanı verirdi. Napster ilk geniş istifadə edilən p2p (peer-to-peer) fayl mübadiləsi xidməti idi və internetdən istifadə edən insanlara güclü təsir göstərdi.

Təbii ki, musiqi sənayesi işlərin belə getməsindən narazı idi. Parker və Fenninq dərhal Amerika Səsyazma Şirkətləri Assosiasiyasının (Recording Industry Association of America) hücumlarının obyekti oldular.

Beləliklə, Napster 2001-ci ildə səsyazma sənayesinin təzyiqi altında bağlanmağa məcbur oldu. Baxmayaraq ki, Napster məhkəmənin qərarı üzrə dayandırılmışdı, xidmət nəzarət edilməsi daha mürəkkəb olan peer-to-peer şəbəkənin meydana çıxmasına gətirib çıxardı.