Beyindaxili qanaxmanın YENİ SƏBƏBLƏRİ

Tarix: 24 Noyabr 2023 02:06

Kaliforniya Universitetinin alimləri aşkar ediblər ki, beyində qanaxma qan damarlarının zədələnməsi ilə deyil, xüsusi qan hüceyrələrinin immun hüceyrələri ilə düzgün qarşılıqlı əlaqəsi nəticəsində baş verə bilər.

Sonxeber.net lent.az-a istinadən bildirir ki, serebral qanaxma və ya hemorragik insult, qanın spontan olaraq kəllə boşluğuna axdığı patoloji vəziyyətdir (baş zədəsi olmadan). Xəstəliyin işemik insultdan daha az yaygın olmasına baxmayaraq, çox yüksək ölüm nisbətinə malikdir.

Hemorragik insultun səbəbinin beyin damarlarının zədələnməsi olduğuna inanılır. Lakin amerikalı alimlərin araşdırması bunun belə olmadığını göstərib. Əslində beyin qanaması qırmızı qan hüceyrələrinin düzgün işləməməsi səbəbindən baş verir. Bunlar hemoglobini daşıyan, toxumaların və orqanların metabolik proseslərindən məsul olan qırmızı qan hüceyrələridir.

Alimlər qırmızı qan hüceyrələrini oksidləşdirici stresə səbəb bir maddə olan tert-butil hidroperoksidə məruz qoyublar. Sonra hüceyrələr flüoresan görüntüləmə üsullarından istifadə edərək etiketlənib və laboratoriya siçanlarına yeridilin. Flüoresan etiketlər sayəsində alimlər gəmiricilərin beynindəki qan damarlarının divarlarında qırmızı qan hüceyrələrinin fəaliyyətini izləyə biliblər.

Məlum olub ki, qırmızı qan hüceyrələrinin kapilyarlarda "ilişməsi" endotelial eritrofaqositoz prosesini qıcıqlandırır. Bu, qırmızı qan hüceyrələrinin makrofaglar - xüsusi immun hüceyrələri tərəfindən udulması və məhv edilməsidir. Alimlər aşkar ediblər ki, qırmızı qan hüceyrələri və makrofaqlar arasında həddindən artıq qarşılıqlı əlaqə, əvvəllər damar divarları zədələnməmiş olsa belə, beyin qanamasına səbəb ola bilər.

Bu əlaqənin altında yatan mexanizmləri daha da araşdırmaq üçün əlavə tədqiqatlara ehtiyac var. Alimlər ümid edirlər ki, onların kəşfi damar xəstəliklərinin, o cümlədən insultların müalicəsinin yeni üsullarının işlənib hazırlanmasına kömək edəcək.